Vroegpensioen, of eerder stoppen met werken dan de officiële AOW-leeftijd, klinkt aantrekkelijk. Het is echter een beslissing met grote financiële gevolgen. Het betekent namelijk dat je de periode *tot* je AOW-leeftijd volledig zelf moet overbruggen. Bovendien heeft het vaak invloed op de hoogte van je aanvullend (via werk opgebouwde) pensioen. Deze blog behandelt de belangrijkste aspecten waar je op moet letten.
Wat is Vroegpensioen?
Vroegpensioen is het moment waarop je besluit te stoppen met werken voordat je de wettelijke AOW-leeftijd bereikt. Je ontvangt dan nog geen AOW-uitkering. De periode tot je AOW-leeftijd moet je dus financieren met eigen spaargeld, beleggingen, of door je aanvullende pensioen (dat je via werk hebt opgebouwd) eerder in te laten gaan. Het is cruciaal om de financiële implicaties hiervan zorgvuldig te analyseren.
Vroegpensioen en de AOW: Hoe zit het écht?
Misverstand: Stoppen met werken verlaagt je AOW
Een veelgehoord misverstand is dat stoppen met werken automatisch leidt tot een lagere AOW-uitkering. Dit is onjuist.
Je bouwt AOW op voor elk jaar dat je in Nederland woont (en dus verzekerd bent), niet voor elk jaar dat je *werkt*. Zolang je in Nederland blijft wonen, loopt je AOW-opbouw (2% per jaar) gewoon door tot je AOW-leeftijd, ook als je al met vroegpensioen bent.
Een 'AOW-gat' (een korting van 2% per jaar) ontstaat alleen als je een periode niet in Nederland hebt gewoond of gewerkt (bijvoorbeeld door emigratie) tussen je 17e en je AOW-leeftijd. Eerder stoppen met werken in Nederland veroorzaakt dus géén AOW-gat.
Het knelpunt: Je AOW gaat pas later in
Het belangrijkste gevolg van vroegpensioen voor je AOW is simpel: je AOW-uitkering gaat niet eerder in. Je moet de volledige periode tussen je stopdatum en je AOW-leeftijd zelf financieel overbruggen.
Houd er rekening mee dat de AOW-leeftijd is gekoppeld aan de levensverwachting en dus nog kan stijgen. De te overbruggen periode kan daardoor langer zijn dan je nu misschien inschat.
Inkomsten tijdens vroegpensioen en Toeslagen
De AOW-uitkering zelf is (afgezien van de opbouwjaren) niet afhankelijk van je overige inkomen. Wel is het zo dat de inkomsten die je gebruikt om je vroegpensioen te financieren (bijv. een vervroegd aanvullend pensioen of inkomen uit vermogen) meetellen voor eventuele toeslagen.
Let op: het is de Dienst Toeslagen (onderdeel van de Belastingdienst), en *niet* de Sociale Verzekeringsbank (SVB), die je recht op zorgtoeslag of huurtoeslag berekent op basis van je (toetsings)inkomen.
De echte uitdaging: Het overbruggen van de periode
Analyse van je inkomsten en uitgaven
De kern van een succesvol vroegpensioen is een waterdicht financieel plan. Maak een gedetailleerde analyse van je huidige en toekomstige uitgaven. Hoeveel inkomen heb je nodig om comfortabel te leven? Houd rekening met inflatie en onverwachte kosten (zoals onderhoud aan je huis of zorgkosten).
Pensioenoverzicht
Raadpleeg Mijnpensioenoverzicht.nl voor een compleet overzicht. Hier zie je precies wanneer je AOW ingaat en hoeveel aanvullend pensioen je hebt opgebouwd bij verschillende werkgevers.
Optie: Je aanvullend pensioen eerder opnemen
De meeste mensen financieren hun vroegpensioen (deels) door hun *aanvullend pensioen* (dat je via je werkgever opbouwt) eerder in te laten gaan. Dit is vaak mogelijk, maar heeft een grote consequentie: het pensioenkapitaal moet over meer jaren worden uitgesmeerd. Je maandelijkse uitkering wordt hierdoor levenslang lager dan wanneer je was blijven werken tot je AOW-leeftijd.
Scenario Planning
Maak verschillende scenario's door. Wat als de rente stijgt? Wat als je langer leeft dan verwacht? Wat als je onverwachte medische kosten hebt? Zo ben je voorbereid op verschillende situaties.
Belastingen en Vroegpensioen
Het opnemen van pensioenkapitaal of inkomen uit vermogen heeft fiscale gevolgen. Houd er rekening mee dat je vóór je AOW-leeftijd een hoger belastingtarief betaalt dan ná je AOW-leeftijd (omdat je dan nog AOW-premie betaalt). Laat je goed adviseren over de fiscale gevolgen van de inkomsten die je gebruikt om de periode te overbruggen.
Samenvatting
Vroegpensioen is een belangrijke beslissing. Het heeft geen negatieve invloed op je AOW-opbouw (zolang je in Nederland blijft wonen). De échte uitdaging is het financieel overbruggen van de periode tot je AOW-leeftijd. Dit doe je met spaargeld of door je aanvullend pensioen eerder (en dus lager) te laten uitkeren. Maak een gedetailleerd financieel plan en laat je adviseren door een expert.
Call-to-action: Maak een afspraak met een financieel adviseur om je persoonlijke situatie te bespreken en een passend plan op te stellen.
Veelgestelde vragen
Wat gebeurt er met mijn AOW als ik eerder stop met werken?
Zolang je in Nederland blijft wonen, gebeurt er niets met je AOW-opbouw. Je bouwt AOW op omdat je in Nederland woont, niet omdat je werkt. Je AOW-uitkering gaat echter pas in op je AOW-leeftijd, niet eerder. Het financiële 'gat' zit dus in de periode die je zelf moet overbruggen.
Ik heb gehoord over een AOW-gat, hoe zit dat?
Een 'AOW-gat' (een korting van 2% per jaar op je AOW) ontstaat alleen als je een periode niet in Nederland hebt gewoond en daardoor niet verzekerd was. Eerder stoppen met werken in Nederland veroorzaakt géén AOW-gat. De 'vrijwillige AOW-verzekering' is bedoeld voor mensen die naar het buitenland verhuizen, niet voor mensen die in Nederland met vroegpensioen gaan.
Hoe weet ik hoeveel pensioen ik heb opgebouwd?
Je kunt je pensioenoverzicht bekijken op Mijnpensioenoverzicht.nl. Hier vind je informatie over je AOW (de startdatum) en al het opgebouwde aanvullende pensioen bij verschillende pensioenfondsen.
