AOW, de Algemene Ouderdomswet, is het Nederlandse basispensioen dat je ontvangt vanaf je AOW-gerechtigde leeftijd. Je bouwt AOW op door in Nederland te wonen of te werken. Ieder jaar dat je aan de voorwaarden voldoet, bouw je 2% van het volledige AOW-bedrag op. Heb je een periode niet in Nederland gewoond of gewerkt? Dan kan er een korting op je AOW ontstaan.
Wat is AOW precies?
AOW is een sociaal verzekeringsstelsel in Nederland dat een basisinkomen garandeert voor mensen die de AOW-leeftijd hebben bereikt. Het is een omslagstelsel, wat betekent dat de premies die de huidige werkenden betalen, direct worden gebruikt om de AOW-uitkeringen aan de huidige gepensioneerden te financieren. Dit is anders dan een kapitaalgedekt pensioenstelsel, waarbij individuen sparen voor hun eigen pensioen.
Hoe werkt de AOW-opbouw?
De opbouw van AOW is gebaseerd op het principe van ingezetenschap (wonen in Nederland) of hier werken. Je bouwt AOW op in de **50 jaar direct vóór je AOW-leeftijd**. Elk jaar dat je in die periode verzekerd bent (wat je standaard bent als je in Nederland woont), bouw je 2% van het volledige AOW-bedrag op.
Voorbeeld: Is je AOW-leeftijd 67 jaar? Dan loopt je 50-jarige opbouwperiode van je 17e tot je 67e verjaardag. Jaren dat je in Nederland woonde vóór je 17e tellen dan niet mee. Een volledig AOW-pensioen wordt opgebouwd in 50 jaar.
Voorwaarden voor AOW-opbouw:
- Je woont of werkt in Nederland.
- Je bevindt je in de 50-jarige opbouwperiode voor je AOW-leeftijd.
AOW-leeftijd
De AOW-leeftijd is niet vast en stijgt mee met de levensverwachting. De actuele AOW-leeftijd en de verwachte toekomstige AOW-leeftijden zijn te vinden op de website van de Sociale Verzekeringsbank (SVB).
Wat gebeurt er als ik niet in Nederland woon of werk?
Als je een periode niet in Nederland woont of werkt (en niet via werk verzekerd bent), bouw je geen AOW op over die periode. Dit leidt tot een lagere AOW-uitkering. Voor elk jaar dat je niet verzekerd bent, wordt je AOW-uitkering met 2% gekort. Echter, er zijn uitzonderingen:
- Vrijwillige verzekering: In bepaalde gevallen kun je je vrijwillig verzekeren voor de AOW als je tijdelijk in het buitenland woont of werkt. Dit moet je meestal binnen 1 jaar na vertrek regelen.
- Verdragen: Nederland heeft verdragen met bepaalde landen die de AOW-rechten van Nederlanders in het buitenland kunnen regelen.
Hoeveel AOW krijg ik?
De hoogte van je AOW-uitkering is afhankelijk van:
- Je leefsituatie (alleenstaand, gehuwd/samenwonend).
- Het aantal jaren dat je AOW heeft opgebouwd (je opbouwpercentage).
De exacte uitkeringsbedragen worden periodiek aangepast en zijn te vinden op de website van de SVB. De AOW-uitkering wordt bruto uitgekeerd; hierop worden nog belasting en premies ingehouden.
Aanvullende pensioenopbouw
Omdat de AOW een basispensioen is, bouwen de meeste mensen ook een aanvullend pensioen op. Dit is essentieel om een comfortabel pensioen te realiseren naast de AOW. Aanvullend pensioen bouw je meestal op via je werkgever (pensioenfonds) of individueel.
Verschillende vormen van aanvullend pensioen:
- Pensioenfonds: Via de werkgever, gebaseerd op een percentage van het salaris.
- Lijfrente: Individueel af te sluiten (bijv. via banksparen), vaak fiscaal aantrekkelijk.
- Sparen/Beleggen: Zelf eigen vermogen opbouwen voor de oude dag.
Samenvatting
AOW is het basispensioen dat je opbouwt door in de 50 jaar voor je AOW-leeftijd in Nederland te wonen of te werken. Elk verzekerd jaar bouw je 2% op. Omdat dit een basisinkomen is, is het controleren van je aanvullend pensioen net zo belangrijk. Voor de actuele AOW-leeftijd en uitkeringsbedragen, raadpleeg de website van de SVB.
Actie: Krijg een totaalbeeld van je AOW én je aanvullend pensioen op Mijnpensioenoverzicht.nl!
Veelgestelde vragen
Hoe kan ik mijn AOW- en pensioenopbouw controleren?
De beste plek is Mijnpensioenoverzicht.nl. Daar zie je met je DigiD in één keer je AOW-opbouw (van de SVB) én al het pensioen dat je via je werkgevers heeft opgebouwd. Je kunt ook inloggen op Mijn SVB voor alleen je AOW-overzicht.
Wat gebeurt er met mijn AOW als ik naar het buitenland verhuis?
Als je naar het buitenland verhuist, stopt je AOW-opbouw. De AOW die je al heeft opgebouwd, kun je wel ontvangen in het buitenland. De hoogte van de uitkering kan echter worden aangepast (gekort), afhankelijk van het land waar je naartoe verhuist en eventuele verdragen die Nederland met dat land heeft. Neem hierover altijd contact op met de SVB.
Kan ik mijn AOW eerder laten ingaan?
Nee, dat is niet mogelijk. De AOW-uitkering gaat altijd in op je wettelijke AOW-leeftijd en kan niet vervroegd worden, ook niet tegen een lagere uitkering. Je verwart dit waarschijnlijk met je *aanvullend pensioen* (opgebouwd via je werkgever), dat je in veel gevallen wél eerder kunt laten ingaan. Dit heeft echter geen invloed op de startdatum van je AOW.
